LanguageKk.php 14 KB

123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200201202203204205206207208209210211212213214215216217218219220221222223224225226227228229230231232233234235236237238239240241242243244245246247248249250251252253254255256257258259260261262263264265266267268269270271272273274275276277278279280281282283284285286287288289290291292293294295296297298299300301302303304305306307308309310311312313314315316317318319320321322323324325326327328329330331332333334335336337338339340341342343344345346347348349350351352353354355356357358359360361362363364365366367368369370371372373374375376377378379380381382383384385386387388389390391392393394395396397398399400401402403404405406407408409410411412413414415416417418419420421422423424425426427428429430431432433434435436437438439440441442443444445
  1. <?php
  2. /**
  3. * Kazakh (Қазақша) specific code.
  4. *
  5. * This program is free software; you can redistribute it and/or modify
  6. * it under the terms of the GNU General Public License as published by
  7. * the Free Software Foundation; either version 2 of the License, or
  8. * (at your option) any later version.
  9. *
  10. * This program is distributed in the hope that it will be useful,
  11. * but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of
  12. * MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. See the
  13. * GNU General Public License for more details.
  14. *
  15. * You should have received a copy of the GNU General Public License along
  16. * with this program; if not, write to the Free Software Foundation, Inc.,
  17. * 51 Franklin Street, Fifth Floor, Boston, MA 02110-1301, USA.
  18. * http://www.gnu.org/copyleft/gpl.html
  19. *
  20. * @file
  21. * @ingroup Language
  22. */
  23. define( 'KK_C_UC', 'АӘБВГҒДЕЁЖЗИЙКҚЛМНҢОӨПРСТУҰҮФХҺЦЧШЩЪЫІЬЭЮЯ' ); # Kazakh Cyrillic uppercase
  24. define( 'KK_C_LC', 'аәбвгғдеёжзийкқлмнңоөпрстуұүфхһцчшщъыіьэюя' ); # Kazakh Cyrillic lowercase
  25. define( 'KK_L_UC', 'AÄBCÇDEÉFGĞHIİÏJKLMNÑOÖPQRSŞTUÜVWXYÝZ' ); # Kazakh Latin uppercase
  26. define( 'KK_L_LC', 'aäbcçdeéfgğhıiïjklmnñoöpqrsştuüvwxyýz' ); # Kazakh Latin lowercase
  27. // define( 'KK_A', 'ٴابپتجحدرزسشعفقكلمنڭەوۇۋۆىيچھ' ); # Kazakh Arabic
  28. define( 'H_HAMZA', 'ٴ' ); # U+0674 ARABIC LETTER HIGH HAMZA
  29. // define( 'ZWNJ', '‌' ); # U+200C ZERO WIDTH NON-JOINER
  30. /**
  31. * Kazakh (Қазақша) converter routines
  32. *
  33. * @ingroup Language
  34. */
  35. class KkConverter extends LanguageConverter {
  36. protected $mCyrl2Latn, $mLatn2Cyrl, $mCyLa2Arab;
  37. /**
  38. * @param Language $langobj
  39. * @param string $maincode
  40. * @param array $variants
  41. * @param array $variantfallbacks
  42. * @param array $flags
  43. */
  44. function __construct( $langobj, $maincode,
  45. $variants = [],
  46. $variantfallbacks = [],
  47. $flags = [] ) {
  48. parent::__construct( $langobj, $maincode,
  49. $variants, $variantfallbacks, $flags );
  50. // No point delaying this since they're in code.
  51. // Waiting until loadDefaultTables() means they never get loaded
  52. // when the tables themselves are loaded from cache.
  53. $this->loadRegs();
  54. }
  55. function loadDefaultTables() {
  56. // require __DIR__."/../../includes/KkConversion.php";
  57. // Placeholder for future implementing. Remove variables declarations
  58. // after generating KkConversion.php
  59. $kk2Cyrl = [];
  60. $kk2Latn = [];
  61. $kk2Arab = [];
  62. $kk2KZ = [];
  63. $kk2TR = [];
  64. $kk2CN = [];
  65. $this->mTables = [
  66. 'kk-cyrl' => new ReplacementArray( $kk2Cyrl ),
  67. 'kk-latn' => new ReplacementArray( $kk2Latn ),
  68. 'kk-arab' => new ReplacementArray( $kk2Arab ),
  69. 'kk-kz' => new ReplacementArray( array_merge( $kk2Cyrl, $kk2KZ ) ),
  70. 'kk-tr' => new ReplacementArray( array_merge( $kk2Latn, $kk2TR ) ),
  71. 'kk-cn' => new ReplacementArray( array_merge( $kk2Arab, $kk2CN ) ),
  72. 'kk' => new ReplacementArray()
  73. ];
  74. }
  75. function postLoadTables() {
  76. $this->mTables['kk-kz']->merge( $this->mTables['kk-cyrl'] );
  77. $this->mTables['kk-tr']->merge( $this->mTables['kk-latn'] );
  78. $this->mTables['kk-cn']->merge( $this->mTables['kk-arab'] );
  79. }
  80. function loadRegs() {
  81. $this->mCyrl2Latn = [
  82. # # Punctuation
  83. '/№/u' => 'No.',
  84. # # Е after vowels
  85. '/([АӘЕЁИОӨҰҮЭЮЯЪЬ])Е/u' => '$1YE',
  86. '/([АӘЕЁИОӨҰҮЭЮЯЪЬ])е/ui' => '$1ye',
  87. # # leading ЁЮЯЩ
  88. '/^Ё([' . KK_C_UC . ']|$)/u' => 'YO$1', '/^Ё([' . KK_C_LC . ']|$)/u' => 'Yo$1',
  89. '/^Ю([' . KK_C_UC . ']|$)/u' => 'YU$1', '/^Ю([' . KK_C_LC . ']|$)/u' => 'Yu$1',
  90. '/^Я([' . KK_C_UC . ']|$)/u' => 'YA$1', '/^Я([' . KK_C_LC . ']|$)/u' => 'Ya$1',
  91. '/^Щ([' . KK_C_UC . ']|$)/u' => 'ŞÇ$1', '/^Щ([' . KK_C_LC . ']|$)/u' => 'Şç$1',
  92. # # other ЁЮЯ
  93. '/Ё/u' => 'YO', '/ё/u' => 'yo',
  94. '/Ю/u' => 'YU', '/ю/u' => 'yu',
  95. '/Я/u' => 'YA', '/я/u' => 'ya',
  96. '/Щ/u' => 'ŞÇ', '/щ/u' => 'şç',
  97. # # soft and hard signs
  98. '/[ъЪ]/u' => 'ʺ', '/[ьЬ]/u' => 'ʹ',
  99. # # other characters
  100. '/А/u' => 'A', '/а/u' => 'a', '/Ә/u' => 'Ä', '/ә/u' => 'ä',
  101. '/Б/u' => 'B', '/б/u' => 'b', '/В/u' => 'V', '/в/u' => 'v',
  102. '/Г/u' => 'G', '/г/u' => 'g', '/Ғ/u' => 'Ğ', '/ғ/u' => 'ğ',
  103. '/Д/u' => 'D', '/д/u' => 'd', '/Е/u' => 'E', '/е/u' => 'e',
  104. '/Ж/u' => 'J', '/ж/u' => 'j', '/З/u' => 'Z', '/з/u' => 'z',
  105. '/И/u' => 'Ï', '/и/u' => 'ï', '/Й/u' => 'Ý', '/й/u' => 'ý',
  106. '/К/u' => 'K', '/к/u' => 'k', '/Қ/u' => 'Q', '/қ/u' => 'q',
  107. '/Л/u' => 'L', '/л/u' => 'l', '/М/u' => 'M', '/м/u' => 'm',
  108. '/Н/u' => 'N', '/н/u' => 'n', '/Ң/u' => 'Ñ', '/ң/u' => 'ñ',
  109. '/О/u' => 'O', '/о/u' => 'o', '/Ө/u' => 'Ö', '/ө/u' => 'ö',
  110. '/П/u' => 'P', '/п/u' => 'p', '/Р/u' => 'R', '/р/u' => 'r',
  111. '/С/u' => 'S', '/с/u' => 's', '/Т/u' => 'T', '/т/u' => 't',
  112. '/У/u' => 'W', '/у/u' => 'w', '/Ұ/u' => 'U', '/ұ/u' => 'u',
  113. '/Ү/u' => 'Ü', '/ү/u' => 'ü', '/Ф/u' => 'F', '/ф/u' => 'f',
  114. '/Х/u' => 'X', '/х/u' => 'x', '/Һ/u' => 'H', '/һ/u' => 'h',
  115. '/Ц/u' => 'C', '/ц/u' => 'c', '/Ч/u' => 'Ç', '/ч/u' => 'ç',
  116. '/Ш/u' => 'Ş', '/ш/u' => 'ş', '/Ы/u' => 'I', '/ы/u' => 'ı',
  117. '/І/u' => 'İ', '/і/u' => 'i', '/Э/u' => 'É', '/э/u' => 'é',
  118. ];
  119. $this->mLatn2Cyrl = [
  120. # # Punctuation
  121. '/#|No\./' => '№',
  122. # # Şç
  123. '/ŞÇʹ/u' => 'ЩЬ', '/Şçʹ/u' => 'Щь',
  124. '/Ş[Çç]/u' => 'Щ', '/şç/u' => 'щ',
  125. # # soft and hard signs
  126. '/([' . KK_L_UC . '])ʺ([' . KK_L_UC . '])/u' => '$1Ъ$2',
  127. '/ʺ([' . KK_L_LC . '])/u' => 'ъ$1',
  128. '/([' . KK_L_UC . '])ʹ([' . KK_L_UC . '])/u' => '$1Ь$2',
  129. '/ʹ([' . KK_L_LC . '])/u' => 'ь$1',
  130. '/ʺ/u' => 'ъ',
  131. '/ʹ/u' => 'ь',
  132. # # Ye Yo Yu Ya.
  133. '/Y[Ee]/u' => 'Е', '/ye/u' => 'е',
  134. '/Y[Oo]/u' => 'Ё', '/yo/u' => 'ё',
  135. '/Y[UWuw]/u' => 'Ю', '/y[uw]/u' => 'ю',
  136. '/Y[Aa]/u' => 'Я', '/ya/u' => 'я',
  137. # # other characters
  138. '/A/u' => 'А', '/a/u' => 'а', '/Ä/u' => 'Ә', '/ä/u' => 'ә',
  139. '/B/u' => 'Б', '/b/u' => 'б', '/C/u' => 'Ц', '/c/u' => 'ц',
  140. '/Ç/u' => 'Ч', '/ç/u' => 'ч', '/D/u' => 'Д', '/d/u' => 'д',
  141. '/E/u' => 'Е', '/e/u' => 'е', '/É/u' => 'Э', '/é/u' => 'э',
  142. '/F/u' => 'Ф', '/f/u' => 'ф', '/G/u' => 'Г', '/g/u' => 'г',
  143. '/Ğ/u' => 'Ғ', '/ğ/u' => 'ғ', '/H/u' => 'Һ', '/h/u' => 'һ',
  144. '/I/u' => 'Ы', '/ı/u' => 'ы', '/İ/u' => 'І', '/i/u' => 'і',
  145. '/Ï/u' => 'И', '/ï/u' => 'и', '/J/u' => 'Ж', '/j/u' => 'ж',
  146. '/K/u' => 'К', '/k/u' => 'к', '/L/u' => 'Л', '/l/u' => 'л',
  147. '/M/u' => 'М', '/m/u' => 'м', '/N/u' => 'Н', '/n/u' => 'н',
  148. '/Ñ/u' => 'Ң', '/ñ/u' => 'ң', '/O/u' => 'О', '/o/u' => 'о',
  149. '/Ö/u' => 'Ө', '/ö/u' => 'ө', '/P/u' => 'П', '/p/u' => 'п',
  150. '/Q/u' => 'Қ', '/q/u' => 'қ', '/R/u' => 'Р', '/r/u' => 'р',
  151. '/S/u' => 'С', '/s/u' => 'с', '/Ş/u' => 'Ш', '/ş/u' => 'ш',
  152. '/T/u' => 'Т', '/t/u' => 'т', '/U/u' => 'Ұ', '/u/u' => 'ұ',
  153. '/Ü/u' => 'Ү', '/ü/u' => 'ү', '/V/u' => 'В', '/v/u' => 'в',
  154. '/W/u' => 'У', '/w/u' => 'у', '/Ý/u' => 'Й', '/ý/u' => 'й',
  155. '/X/u' => 'Х', '/x/u' => 'х', '/Z/u' => 'З', '/z/u' => 'з',
  156. ];
  157. $this->mCyLa2Arab = [
  158. # # Punctuation -> Arabic
  159. '/#|№|No\./u' => '؀', # &#x0600;
  160. '/\,/' => '،', # &#x060C;
  161. '/;/' => '؛', # &#x061B;
  162. '/\?/' => '؟', # &#x061F;
  163. '/%/' => '٪', # &#x066A;
  164. '/\*/' => '٭', # &#x066D;
  165. # # Digits -> Arabic
  166. '/0/' => '۰', # &#x06F0;
  167. '/1/' => '۱', # &#x06F1;
  168. '/2/' => '۲', # &#x06F2;
  169. '/3/' => '۳', # &#x06F3;
  170. '/4/' => '۴', # &#x06F4;
  171. '/5/' => '۵', # &#x06F5;
  172. '/6/' => '۶', # &#x06F6;
  173. '/7/' => '۷', # &#x06F7;
  174. '/8/' => '۸', # &#x06F8;
  175. '/9/' => '۹', # &#x06F9;
  176. # # Cyrillic -> Arabic
  177. '/Аллаһ/ui' => 'ﷲ',
  178. '/([АӘЕЁИОӨҰҮЭЮЯЪЬ])е/ui' => '$1يە',
  179. '/[еэ]/ui' => 'ە', '/[ъь]/ui' => '',
  180. '/[аә]/ui' => 'ا', '/[оө]/ui' => 'و', '/[ұү]/ui' => 'ۇ', '/[ыі]/ui' => 'ى',
  181. '/[и]/ui' => 'ىي', '/ё/ui' => 'يو', '/ю/ui' => 'يۋ', '/я/ui' => 'يا', '/[й]/ui' => 'ي',
  182. '/ц/ui' => 'تس', '/щ/ui' => 'شش',
  183. '/һ/ui' => 'ح', '/ч/ui' => 'تش',
  184. # '/һ/ui' => 'ھ', '/ч/ui' => 'چ',
  185. '/б/ui' => 'ب', '/в/ui' => 'ۆ', '/г/ui' => 'گ', '/ғ/ui' => 'ع',
  186. '/д/ui' => 'د', '/ж/ui' => 'ج', '/з/ui' => 'ز', '/к/ui' => 'ك',
  187. '/қ/ui' => 'ق', '/л/ui' => 'ل', '/м/ui' => 'م', '/н/ui' => 'ن',
  188. '/ң/ui' => 'ڭ', '/п/ui' => 'پ', '/р/ui' => 'ر', '/с/ui' => 'س',
  189. '/т/ui' => 'ت', '/у/ui' => 'ۋ', '/ф/ui' => 'ف', '/х/ui' => 'ح',
  190. '/ш/ui' => 'ش',
  191. # # Latin -> Arabic // commented for now...
  192. /*'/Allah/ui' => 'ﷲ',
  193. '/[eé]/ui' => 'ە', '/[yý]/ui' => 'ي', '/[ʺʹ]/ui' => '',
  194. '/[aä]/ui' => 'ا', '/[oö]/ui' => 'و', '/[uü]/ui' => 'ۇ',
  195. '/[ï]/ui' => 'ىي', '/[ıIiİ]/u' => 'ى',
  196. '/c/ui' => 'تس',
  197. '/ç/ui' => 'تش', '/h/ui' => 'ح',
  198. #'/ç/ui' => 'چ', '/h/ui' => 'ھ',
  199. '/b/ui' => 'ب','/d/ui' => 'د',
  200. '/f/ui' => 'ف', '/g/ui' => 'گ', '/ğ/ui' => 'ع',
  201. '/j/ui' => 'ج', '/k/ui' => 'ك', '/l/ui' => 'ل', '/m/ui' => 'م',
  202. '/n/ui' => 'ن', '/ñ/ui' => 'ڭ', '/p/ui' => 'پ', '/q/ui' => 'ق',
  203. '/r/ui' => 'ر', '/s/ui' => 'س', '/ş/ui' => 'ش', '/t/ui' => 'ت',
  204. '/v/ui' => 'ۆ', '/w/ui' => 'ۋ', '/x/ui' => 'ح', '/z/ui' => 'ز',*/
  205. ];
  206. }
  207. /**
  208. * A function wrapper:
  209. * - if there is no selected variant, leave the link
  210. * names as they were
  211. * - do not try to find variants for usernames
  212. *
  213. * @param string &$link
  214. * @param Title &$nt
  215. * @param bool $ignoreOtherCond
  216. */
  217. function findVariantLink( &$link, &$nt, $ignoreOtherCond = false ) {
  218. // check for user namespace
  219. if ( is_object( $nt ) ) {
  220. $ns = $nt->getNamespace();
  221. if ( $ns == NS_USER || $ns == NS_USER_TALK ) {
  222. return;
  223. }
  224. }
  225. $oldlink = $link;
  226. parent::findVariantLink( $link, $nt, $ignoreOtherCond );
  227. if ( $this->getPreferredVariant() == $this->mMainLanguageCode ) {
  228. $link = $oldlink;
  229. }
  230. }
  231. /**
  232. * It translates text into variant
  233. *
  234. * @param string $text
  235. * @param string $toVariant
  236. *
  237. * @return string
  238. */
  239. function translate( $text, $toVariant ) {
  240. $text = parent::translate( $text, $toVariant );
  241. switch ( $toVariant ) {
  242. case 'kk-cyrl':
  243. case 'kk-kz':
  244. $letters = KK_L_UC . KK_L_LC . 'ʺʹ#0123456789';
  245. break;
  246. case 'kk-latn':
  247. case 'kk-tr':
  248. $letters = KK_C_UC . KK_C_LC . '№0123456789';
  249. break;
  250. case 'kk-arab':
  251. case 'kk-cn':
  252. $letters = KK_C_UC . KK_C_LC . /*KK_L_UC.KK_L_LC.'ʺʹ'.*/',;\?%\*№0123456789';
  253. break;
  254. default:
  255. return $text;
  256. }
  257. // disable conversion variables like $1, $2...
  258. $varsfix = '\$[0-9]';
  259. $matches = preg_split(
  260. '/' . $varsfix . '[^' . $letters . ']+/u',
  261. $text,
  262. -1,
  263. PREG_SPLIT_OFFSET_CAPTURE
  264. );
  265. $mstart = 0;
  266. $ret = '';
  267. foreach ( $matches as $m ) {
  268. $ret .= substr( $text, $mstart, $m[1] - $mstart );
  269. $ret .= $this->regsConverter( $m[0], $toVariant );
  270. $mstart = $m[1] + strlen( $m[0] );
  271. }
  272. return $ret;
  273. }
  274. /**
  275. * @param string $text
  276. * @param string $toVariant
  277. * @return mixed|string
  278. */
  279. function regsConverter( $text, $toVariant ) {
  280. if ( $text == '' ) {
  281. return $text;
  282. }
  283. switch ( $toVariant ) {
  284. case 'kk-arab':
  285. case 'kk-cn':
  286. $letters = KK_C_LC . KK_C_UC; /*.KK_L_LC.KK_L_UC*/
  287. $front = 'әөүіӘӨҮІ'; /*.'äöüiÄÖÜİ'*/
  288. $excludes = 'еэгғкқЕЭГҒКҚ'; /*.'eégğkqEÉGĞKQ'*/
  289. // split text to words
  290. $matches = preg_split( '/[\b\s\-\.:]+/', $text, -1, PREG_SPLIT_OFFSET_CAPTURE );
  291. $mstart = 0;
  292. $ret = '';
  293. foreach ( $matches as $m ) {
  294. $ret .= substr( $text, $mstart, $m[1] - $mstart );
  295. // is matched the word to front vowels?
  296. // exclude a words matched to е, э, г, к, к, қ,
  297. // them should be without hamza
  298. if ( preg_match( '/[' . $front . ']/u', $m[0] )
  299. && !preg_match( '/[' . $excludes . ']/u', $m[0] )
  300. ) {
  301. $ret .= preg_replace( '/[' . $letters . ']+/u', H_HAMZA . '$0', $m[0] );
  302. } else {
  303. $ret .= $m[0];
  304. }
  305. $mstart = $m[1] + strlen( $m[0] );
  306. }
  307. $text =& $ret;
  308. foreach ( $this->mCyLa2Arab as $pat => $rep ) {
  309. $text = preg_replace( $pat, $rep, $text );
  310. }
  311. return $text;
  312. break;
  313. case 'kk-latn':
  314. case 'kk-tr':
  315. foreach ( $this->mCyrl2Latn as $pat => $rep ) {
  316. $text = preg_replace( $pat, $rep, $text );
  317. }
  318. return $text;
  319. break;
  320. case 'kk-cyrl':
  321. case 'kk-kz':
  322. foreach ( $this->mLatn2Cyrl as $pat => $rep ) {
  323. $text = preg_replace( $pat, $rep, $text );
  324. }
  325. return $text;
  326. break;
  327. default:
  328. return $text;
  329. }
  330. }
  331. /**
  332. * @param string $key
  333. * @return string
  334. */
  335. function convertCategoryKey( $key ) {
  336. return $this->autoConvert( $key, 'kk' );
  337. }
  338. }
  339. /**
  340. * class that handles Cyrillic, Latin and Arabic scripts for Kazakh
  341. * right now it only distinguish kk_cyrl, kk_latn, kk_arab and kk_kz, kk_tr, kk_cn.
  342. *
  343. * @ingroup Language
  344. */
  345. class LanguageKk extends LanguageKk_cyrl {
  346. function __construct() {
  347. parent::__construct();
  348. $variants = [ 'kk', 'kk-cyrl', 'kk-latn', 'kk-arab', 'kk-kz', 'kk-tr', 'kk-cn' ];
  349. $variantfallbacks = [
  350. 'kk' => 'kk-cyrl',
  351. 'kk-cyrl' => 'kk',
  352. 'kk-latn' => 'kk',
  353. 'kk-arab' => 'kk',
  354. 'kk-kz' => 'kk-cyrl',
  355. 'kk-tr' => 'kk-latn',
  356. 'kk-cn' => 'kk-arab'
  357. ];
  358. $this->mConverter = new KkConverter( $this, 'kk', $variants, $variantfallbacks );
  359. }
  360. /**
  361. * It fixes issue with ucfirst for transforming 'i' to 'İ'
  362. *
  363. * @param string $string
  364. *
  365. * @return string
  366. */
  367. public function ucfirst( $string ) {
  368. if ( substr( $string, 0, 1 ) === 'i' ) {
  369. $variant = $this->getPreferredVariant();
  370. if ( $variant == 'kk-latn' || $variant == 'kk-tr' ) {
  371. return 'İ' . substr( $string, 1 );
  372. }
  373. }
  374. return parent::ucfirst( $string );
  375. }
  376. /**
  377. * It fixes issue with lcfirst for transforming 'I' to 'ı'
  378. *
  379. * @param string $string
  380. *
  381. * @return string
  382. */
  383. function lcfirst( $string ) {
  384. if ( substr( $string, 0, 1 ) === 'I' ) {
  385. $variant = $this->getPreferredVariant();
  386. if ( $variant == 'kk-latn' || $variant == 'kk-tr' ) {
  387. return 'ı' . substr( $string, 1 );
  388. }
  389. }
  390. return parent::lcfirst( $string );
  391. }
  392. /**
  393. * @param string $word
  394. * @param string $case
  395. * @return string
  396. */
  397. function convertGrammar( $word, $case ) {
  398. $variant = $this->getPreferredVariant();
  399. switch ( $variant ) {
  400. case 'kk-arab':
  401. case 'kk-cn':
  402. $word = parent::convertGrammarKk_arab( $word, $case );
  403. break;
  404. case 'kk-latn':
  405. case 'kk-tr':
  406. $word = parent::convertGrammarKk_latn( $word, $case );
  407. break;
  408. case 'kk-cyrl':
  409. case 'kk-kz':
  410. case 'kk':
  411. default:
  412. $word = parent::convertGrammarKk_cyrl( $word, $case );
  413. }
  414. return $word;
  415. }
  416. }